Lęki po alkoholu

Alkohol jest powszechnie uznawany za środek relaksujący, który pomaga ludziom odstresować się po trudnym dniu czy w trakcie towarzyskich spotkań. Jednak jego wpływ na psychikę jest złożony i na pewno nie jest pozytywny. Jednym z często pomijanych skutków spożywania alkoholu jest nasilenie lęków lub ich pojawienie się po okresie intensywnego picia. Dlaczego tak się dzieje?

Lęki po alkoholu - objawy

Po spożyciu alkoholu, zwłaszcza w dużych ilościach lub po dłuższych okresach picia, można doświadczyć następujących objawów lękowych:

  • pocenie się;
  • przyśpieszone bicie serca;
  • drżenie rąk lub ciała;
  • skrócone, płytkie oddychanie;
  • uczucie duszności lub "ściśniętej" klatki piersiowej;
  • nudności lub bóle brzucha;
  • zawroty głowy lub uczucie odrealnienia;
  • intensywne uczucie niepokoju;
  • napady paniki;
  • obsesyjne myśli o możliwych niebezpieczeństwach lub katastrofach;

Jak alkohol wywołuje lęk?

Aby zrozumieć, dlaczego po alkoholu występują lęki, należy wiedzieć, jak ta substancja wpływa na mózg. Alkohol działa jako depresant ośrodkowego układu nerwowego, co początkowo prowadzi do uczucia relaksu i euforii. Jednak z czasem, gdy poziom alkoholu w krwi zaczyna spadać, efekty te ustępują, dając miejsca objawom odwrotnym, takim jak niepokój i lęk.

Lęki po piciu alkoholu

Skąd biorą się lęki po alkoholu?

  • Zaburzenia równowagi neurochemicznej

    • Alkohol wpływa na poziom neurotransmiterów w mózgu, takich jak serotonina, dopamina i GABA. Zaburzenie poziomu tych substancji powoduje odczuwanie lęku.

  • Kac

    • Bóle głowy, nudności, drżenie czy uczucie osłabienia, zła kondycja psychiczna - objawy te mogą nasilać uczucie lęku.

  • Odwodnienie, spadek cukru i zmiany elektrolitowe

    • Alkohol jest moczopędny, co prowadzi do odwodnienia, które może powodować ból głowy, osłabienie i uczucie lęku.
    • Gwałtowna utrata płynów może prowadzić do zaburzeń elektrolitowych, co z kolei może wpłynąć na funkcjonowanie mózgu i nasilać uczucie lęku.
    • Nadmierne spożywanie alkoholu może prowadzić do obniżenia cukru we krwi, co z kolei może wywoływać objawy lękowe.

  • Zaburzenia snu

    • Chociaż alkohol może ułatwiać zasypianie, zakłóca fazę REM - sen nie daje efektywnego odpoczynku. Niewyspanie się i uczucie zmęczenia może nasilać objawy lękowe.

  • Hormony

    • Alkohol może stymulować wydzielanie hormonów takich jak kortyzol, który jest nazywany "hormonem stresu".

  • Nasilenie problemów natury psychicznej

    • Alkohol może potęgować objawy istniejących zaburzeń lękowych, depresyjnych, nerwicowych czy innych zaburzeń psychicznych. Osoby, które już wcześniej miały problemy z lękiem, mogą odczuwać jego nasilenie po alkoholu.

Psychologiczne skutki picia alkoholu - lęk

Osoby, które nadużywają alkoholu, mogą odczuwać lęk związany z poczuciem winy, wstydem czy obawami o swoje zdrowie, a także społeczne czy zawodowe konsekwencje zachowania pod wpływem alkoholu.

  • Utrata kontroli
    Alkohol negatywnie wpływa na zdolność do racjonalnego i logicznego myślenia, oceny sytuacji czy podejmowania decyzji. Osoby pijące tracąc kontrolę nad swoim życiem, zachowaniem lub sytuacjami, w których się znajdują, odczuwają lęk.
  • Poczucie winy i wstydu - kac moralny
    Wyrzuty sumienia i wstyd po alkoholu mogą być spowodowane przekonaniem osoby, że zrobiła "coś złego", zachowała się nieodpowiedzialnie lub lekkomyślnie, popełniła błąd, skrzywdziła innych lub zaniedbała swoje obowiązki - szczególnie, gdy nie do końca pamięta tego, co się wydarzyło.
  • Samokrytyka
    Regularne spożywanie alkoholu i nieodpowiedzialność pod wpływem może prowadzić do negatywnego postrzegania siebie, co nasila uczucie lęku. Osoba może zacząć krytykować siebie za swoje uzależnienie, brak samodyscypliny czy za to, że nie jest w stanie kontrolować swojego picia.
  • Lęk przed konsekwencjami
    Osoby nadużywające alkoholu często obawiają się społecznych, zawodowych lub zdrowotnych konsekwencji swojego picia. Lęk przed utratą pracy, zniszczeniem relacji czy poważnymi problemami zdrowotnymi może się nasilać w miarę regularnego spożywania alkoholu.
  • Izolacja
    Lęk może prowadzi do izolacji społecznej. Osoba pijąca może zacząć unikać kontaktów z innymi ludźmi z obawy przed odkryciem uzależnienia, oceną, krytyką lub z powodu wstydu związanego z piciem. Izolacja może dodatkowo nasilać uczucie lęku, tworząc błędne koło.

Czy lęki alkoholowe oznaczają uzależnienie?

Lęki po alkoholu same w sobie nie są jednoznacznym wskaźnikiem uzależnienia, ale mogą być jednym z wielu objawów wskazujących na rozwijające się lub istniejące uzależnienie. Lęk jest jednym z wielu potencjalnych objawów alkoholizmu, a jego obecność może wynikać również z innych przyczyn.

Związek lęku z alkoholizmem

  • Objawy odstawienia
    Osoby uzależnione od alkoholu doświadczają objawów odstawienia po zaprzestaniu picia. Jednym z nich jest silny lęk, który maleje po spożyciu i nasila się, gdy poziom etanolu we krwi zaczyna spadać. To ważny sygnał ostrzegawczy!
  • Picie jako sposób radzenia sobie
    Regularne sięganie po alkohol w celu radzenia sobie z lękiem, stresem lub innymi emocjami to podstawowy czynnik prowadzący do uzależnienia. Alkoholizm jest chorobą emocji. Kiedy alkohol staje się sposobem rozwiązywania "problemów", mówimy o uzależnieniu. A picie w rzeczywistości prowadzi do jeszcze większych problemów w dłuższej perspektywie.

Związek między lękiem a uzależnieniem od alkoholu jest skomplikowany i wielowymiarowy. Zarówno alkoholizm, jak i zaburzenia lękowe mają różne przyczyny, ale często nakładają się na siebie w sposób, który może prowadzić do pętli wzajemnego nasilania się objawów.

Wewnętrzny niepokój po alkoholu

Wewnętrzny niepokój to uczucie intensywnego dyskomfortu i napięcia, które jest trudne do zidentyfikowania i opisania. Może to być odczucie "skrępowania" wewnętrznego, uczucie, że coś jest nie tak, ale trudno jest podać konkretną przyczynę. Po spożyciu alkoholu, wewnętrzny niepokój może wynikać z kilku czynników: zaburzenia równowagi chemicznej w mózgu, zespołu odstawienia, nasilenia zaburzeń lękowych, uzależnienia i jego skutków.

Jak objawia się wewnętrzny niepokój po alkoholu?

  • niepokój, obawy, zmartwienie nawet w sytuacjach, które nie są niepokojące;
  • gonitwa myśli, czyli uczucie chaosu w umyśle;
  • trudność ze skupieniem i koncentracją;
  • duszności lub szybsze bicie serca;
  • drżenie ciała, potliwość;
  • napięcie mięśni, gęsia skórka;
  • poczucie osamotnienia, nawet w grupie ludzi;
  • bezpodstawny lęk i przeczucia, że stanie się coś złego;
  • nasilone poczucie winy i wstydu;

Atak paniki po alkoholu

Atak paniki po alkoholu to intensywne i nieoczekiwane uczucie strachu lub intensywnego niepokoju. Alkohol wpływa na układ nerwowy, powodując zaburzenia równowagi chemicznej w mózgu, co może prowadzić do nasilenia lęku, a nawet wywołać atak paniki.

Symptomy ataku paniki po alkoholu

  • nagłe uczucie intensywnego lęku lub strachu bez widocznej przyczyny;
  • bardzo przyspieszony oddech;
  • palpitacja lub przyspieszone bicie serca;
  • drżenie ciała;
  • uczucie duszności lub trudności z oddychaniem;
  • uczucie ściskania w klatce piersiowej;
  • pocenie się;
  • mdłości;
  • zawroty głowy, uczucie odrealnienia;
  • strach przed utratą kontroli lub obawą, że coś strasznego się wydarzy;

Jak radzić sobie z lękami po alkoholu?

Jak walczyć z lękami po alkoholu? Może ktoś szuka złotego środka, który pozwoli na bezkarne picie, unikając konsekwencji. Niestety rzeczywistość nie jest taka kolorowa. Co można zrobić, żeby poradzić sobie z lękiem po alkoholu?

Unikaj dalszego picia - sięganie po alkohol w celu załagodzenia lęku to błąd, który w rzeczywistości tylko pogorszy sytuację.

Nie lecz kaca kolejną dawką alkoholu - tzw. klinowanie jest objawem uzależnienia. Ponadto prowadzi do zatrucia alkoholowego.

Porozmawiaj -  rozmowa z przyjacielem, członkiem rodziny lub terapeutą pomaga w rozumieniu i radzeniu sobie z trudnymi uczuciami.

Skup się na oddechu - głębokie oddychanie może pomóc w uspokojeniu aktywowanego układu nerwowego. Skoncentruj się na spokojnym i rytmicznym oddychaniu przez nos, wypełniając płuca powietrzem, a następnie powoli wydychając powietrze przez usta.

Zadbaj o siebie - wyśpij się, najedz, spędź czas z bliskimi, zrób dla siebie coś miłego.

Poszukaj wsparcia - grupy samopomocowe, takie jak Anonimowi Alkoholicy oferują wsparcie i porady od osób, które mają podobne doświadczenia.

Udaj się na terapię uzależnień - alkoholizm jest poważną chorobą, która wymaga leczenia (tak samo jak każda inna, chroniczna i postępująca choroba!). Jeżeli nie potrafisz zidentyfikować siebie  jako osobę uzależnioną, możesz umówić się na konsultację diagnostyczną.

Najpierw uzależnienie!

Nawet jeśli uważasz, że cierpisz na stany lękowe, które nie są związane z uzależnieniem od alkoholu, najpierw specjalista musi postawić profesjonalną diagnozę. Nie można leczyć nerwicy czy zaburzeń lękowych bez odstawienia alkoholu.

Bardzo często to właśnie uzależnienie jest przyczyną lęku i pojawiających się zaburzeń psychicznych (może być też na odwrót). Bez względu na to, pierwszym krokiem powinna być zawsze terapia alkoholowa. Dopiero w trakcie dłuższej abstynencji można stawiać diagnozę dotyczącą innych zaburzeń.

Dokładna diagnoza nerwicy czy zaburzeń lękowych może być skomplikowana, gdy pacjent aktywnie spożywa alkohol; istnieje kilka ważnych powodów, dla których abstynencja jest tak ważna:

  • Alkohol może maskować lub nasilać objawy zaburzeń lękowych, wpływać na zmiany nastroju i zachowanie. Nie da się więc jednoznacznie ocenić, jakie objawy są spowodowane zaburzeniem, a jakie bezpośrednim skutkiem picia.
  • Objawy odstawienia alkoholu mogą przypominać objawy zaburzeń lękowych, takie jak lęk, drżenie, pobudzenie, bezsenność
  • Przeprowadzenie testów farmakologicznych na osobach spożywających alkohol jest ryzykowne z powodu potencjalnych interakcji między alkoholem a lekami.
  • U wielu osób spożywających alkohol mogą występować inne współistniejące zaburzenia, takie jak depresja czy zaburzenia osobowości. Odstawienie alkoholu pozwala lekarzom lepiej ocenić pełen obraz kliniczny pacjenta.

Alkohol jest depresantem, co oznacza, że spowalnia działanie ośrodkowego układu nerwowego. Podczas gdy krótkotrwałe działanie alkoholu może prowadzić do uczucia relaksu i obniżenia napięcia, jego długotrwałe działanie lub nagłe odstawienie po ciągu alkoholowym może prowadzić do spotęgowania lęku.

Nerwica to zaburzenie, które charakteryzuje się chronicznym lękiem lub obawami, których nie można kontrolować. Alkohol nie jest odpowiednim sposobem radzenia sobie z objawami nerwicy, spożycie prowadzi do pogorszenia jej symptomów.

Alkohol może także wchodzić w interakcje z lekami przeciwlękowymi, co może zmniejszać ich skuteczność lub prowadzić do nieprzewidywalnych skutków ubocznych.

O UZALEŻNIENIACH